‘Vanuit de zijbeuk’ is de vaste column op onze weblog die afwisselend door enkele mensen uit onze parochie wordt ingevuld. Ze geven zo hun eigen kijk op gebeurtenissen in ons eigen dorp of ‘de grote wereld’. De ene keer puntig en uitdagend, dan weer met een grote knipoog.
Ons geheugen: een lekkende zeef
In de Volkskrant van afgelopen zaterdag las ik een artikel van columnist Jan Wagendorp. Wagendorp verhaalt daarin, dat hij 40 jaar geleden – op een vroege zaterdagmorgen – samen met een vriend van de kroeg naar hun studentenhuis liep. Bijna thuis vlogen met een donderend lawaai een aantal straaljagers laag over hun benevelde hoofden. En waarom weet Wagendorp dit 40 jaar later nog zo goed? Toen hij zijn roes had uitgeslapen, sijpelde in zijn brein het bericht binnen, dat mariniers deze morgen de gegijzelden in de trein bij De Punt hadden bevrijd .Om de verwarring onder de kapers zo compleet mogelijk te maken, scheerden tijdens de actie Starfighters heel laag over de gekaapte trein. Het benevelde brein koppelde beide zaken aan elkaar en Jan herinnert het zich tot op de dag van vandaag nog steeds glashelder. Van het verdere deel van die avond heeft het brein niets opgeslagen…
Conclusie van Wagendorp: “Ons geheugen is geen opnameapparaat en ook geen digitale camera. Het is onbetrouwbaar, het verzint dingen, het voegt zaken samen in tijd of plaats, het vergeet naar believen, het onderdrukt of filtert. Het construeert gewenste waarheden. Het geeft nooit een volledig correcte weergave van hoe de werkelijkheid eruitzag.”
Ik ben geneigd Jan Wagendorp te geloven. Haal met goeie vrienden, broers of zussen maar eens jeugdherinneringen op. Op verjaardagen gebeurt dat laatste in onze familie met de regelmaat van de klok. En wat blijkt dan? Wat voor de een de clou van het verhaal is, is voor de ander tot bijzaak geworden en bij weer een ander zelfs volledig van de ‘harde schijf’ gewist. Ik laat hier even buiten beschouwing, dat het natuurlijk wel kan zijn, dat deze of gene bewust iets toevoegt om het verhaal interessanter te maken of om zijn eigen rol daarin naar believen groter of kleiner te maken. Wat dat betreft is ook onze familie niets menselijks vreemd…
Ik ben er vrij zeker van, dat de onvolmaaktheid van het geheugen echter ieder van ons parten speelt. Het ‘kleurt’ de waarheid, zonder dat we daar directe invloed op hebben. Ik durf het dan ook aan de stelling aan om te zeggen dat het echt bestaat: twee waarheden rond een en dezelfde zaak, die in een verder verleden heeft plaats gevonden. Daarover hoeven – wat mij betreft – dus geen messen meer getrokken te worden! Als het toch gebeurt, is het de grote vraag of we ons herinneren, wie als eerste het mes trok…
Mat
