week 49-2020: De keukentafel (door Mat)
‘Vanuit de zijbeuk’ is de vaste column op de zaterdag, die afwisselend door enkele mensen – betrokken bij onze parochie – wordt ingevuld. Ze geven zo hun eigen kijk op persoonlijke ervaringen en gebeurtenissen in eigen dorp, binnen de kerk of in ‘de grote wereld’. De ene keer ernstig, dan puntig en uitdagend en een volgende keer met een grote knipoog.
Vroeger op de boerderij speelde het gezinsleven zich in belangrijke mate in de keuken af, met een centrale plaats voor het fornuis en de keukentafel. Vooral in de wintermaanden maakten fornuis en keukentafel ‘overuren’. Het fornuis, waarop moeder het eten bereidde, deed in de winter van de vroege morgen tot in de late avond, tevens dienst als verwarmingsbron. Het fornuis werd gestookt met turf uit de Peel en hout uit het bos, gestoken en gekapt door vader. De tafel moest aan iedereen – bij ons vader, moeder en elf ‘lieve kindjes’ – plaats bieden voor de maaltijd. Ze fungeerde verder als ‘strijkplank’ , de was werd er gevouwen en de krant gelezen. En vooral in de wintermaanden deden we als kinderen na het avondeten spelletjes aan die tafel, om tegen bedtijd plaats te maken voor de grotere broers, die dan aan die tafel gingen kaarten. Het met turf en hout gestookte fornuis heeft al decennia geleden afgedaan. Als opa’s en oma’s nú aan hun kleinkinderen duidelijk willen maken wat een fornuis is, moeten ze daarvoor naar de Eynderhoof in Nederweert-Eind. De keukentafel heeft de tand des tijds wel overleefd, al heeft deze vaak – vooral bij senioren – een geheel andere functie gekregen.
Diezelfde keukentafel is tegenwoordig het domein geworden, waar gesproken wordt over noodzakelijke zorg- en hulpverlening. Aan die tafel wordt door zorgprofessionals bepaald, of je hulp nodig hebt voor het schoonmaken van het huis of bij het douchen. Of er ’s morgens iemand moet komen voor het aantrekken van de steunkousen en je er ’s avonds weer van te bevrijden. Of er hulpmiddelen nodig zijn om je in en rond het huis te kunnen verplaatsen en of je – om grotere afstanden te overbruggen – recht hebt op vervoer-op-maat. Of er hulp gewenst is bij je administratie en of je in aanmerking komt voor huur- , zorg- of andere toeslagen. Uiteindelijk bepalen die professionals aan die keukentafel of je leven nog wat opgefleurd kan worden met dagbesteding op de zorgboerderij, of dat er alleen nog een ‘enkeltje’ verzorgingshuis rest.
Aan die keukentafel uit mijn jeugd bewaar ik de allerbeste herinneringen; herinneringen aan een onbezorgde jeugd. Wat die keukentafel nu nog voor mij in petto heeft, blijft nog even in het ongewisse. Ik maak me er echter best wel eens zorgen om.
Mat
