Sóndese koost van zondag 17 december 2023
Ook in ons dorp krijgt de zondagmorgen al geruime tijd een heel andere invulling dan vroeger. Stonden de vrouwen destijds de hele morgen aan het fornuis om – als manlief uit de Hòmmis/café kwam – ‘Sóndese koost’ op tafel te brengen, hoe anders is dat tegenwoordig. De vrouwen gaan nu op de zondagmorgen met vriendinnen lekker wandelen, al mogen – bij uitzondering – ook wel eens de mannen mee. En als regel wordt die wandeling afgesloten met een lekkere kop koffie of een drankje in een van de Méélse horecagelegenheden. Over alle zin en onzin die ter sprake komt, leest u wekelijks in onze rubriek ‘Sóndese koost’.
Tradities uitgelicht
Peter: Hé Frank, heb je er ook weer een mee moeten halen?
Frank: Een wat?
Peter: Een kerstboom. Ik begrijp er echt niks van. Er staan wel 100 bomen, in 10 verschillende rassen en 10 verschillende prijsklassen. En alle maten die je je wensen kan. Dan pak je toch gewoon die ene, daar vooraan, voor twee tientjes, die onder ons plafond past. Maar nee hoor, toch nog even kijken naar die, dan nog even terug naar die ene. Deze is te vol, die is te slank, daar mist een tak en die is een beetje scheef. Jezus, dat is toch puur natuur!
Frank: Nee.
Peter: Nou ik vind van wel.
Frank: Nee. Als in nee, ik heb er geen mee hoeven halen. Dat was toch je vraag. En wij hebben geen puur natuur, wij hebben een neppert. En dat vind ik al erg genoeg. Ik zie er totaal geen nut in, dat alle meubels verschoven moeten worden om zo’n plastic groen ding in huis te hebben.
Peter: Nou ja, ik vind de lampjes anders altijd wel gezellig.
Frank: Gezellig. Als ik licht wil hebben, doe ik gewoon de lamp aan, hoor.
Peter: Ja, maar het is ook traditie.
Frank: Traditie. Ook zo’n overschatte gewoonte. Erger nog: een misplaatse term om slechte gewoontes te handhaven.
Peter: Ga me nou niet weer over zwarte Piet beginnen hè. Die boot is al uitgevaren.
Frank: Zwarte Piet, witte Piet, ook Sinterklaas kan me gestolen worden. Ik heb er helemaal niets mee. Allemaal verwachtingen, die niet uitkomen. Stress. Verplicht gezellig doen. Verschrikkelijk. En die kerstman ook.
Peter: Oh, dat wordt een dolle boel bij jullie de komende weken. Maar een beetje ben ik het wel met je eens. Sommige gewoontes worden maar voortgezet ‘omdat we het altijd zo hebben gedaan’. Dat is de slechtste reden om iets te doen! Meestal is dit een uitspraak van zo’n muffig bestuurslid die al een kleine honderd jaar dezelfde functie bekleedt bij een of andere stichting. En er met paard en wagen niet weg te bedanken is. Komt er eens een nieuw idee, een frisse wind zeg maar, dan wordt het meteen in de kiem gesmoord. ‘Zo hebben we dat nog nooit gedaan, dus dat is niks’.
Frank: Ja dat. Maar je hebt ook van die vrijgevochten feministen die per definitie de man willen vervangen door een vrouw, om maar ergens tegenaan te kunnen schoppen. Uit principe.
Peter: Ja principe is net zo stom als traditie. Maar toch hè, Frank, is er dan geen enkele traditie die jij wel volgt?
Frank: Ik las laatst iets over Sunneklaas.
Peter: Een kruising tussen Sinterklaas en Santaklaus?
Frank: Nee, een traditie op Ameland. Op 5 december gaan alle mannen verkleed naar buiten en alle vrouwen moeten binnen blijven. Komen ze toch buiten dat krijgen ze milde stokslagen. En het is alleen voor de eilanders, geen pottenkijkers zoals toeristen of de pers.
Peter: Oh ja, daar heb ik iets van gehoord. Hebben ze daar niet wat journalisten van de weg gereden?
Frank: Dat. Tikkeltje agressief inderdaad. En dat milde van die stokslagen is een zwak aftreksel van wat er in de overlevering staat.
Peter: Wat staat daar dan?
Frank: Nou, dat laat zich wel invullen, niet? Het ging er niet bepaald zachtzinnig aan toe en zou vandaag de dag het daglicht niet kunnen verdragen.
Peter: Maar begrijp ik je nou goed, Frank? Is Sunneklaas wel een traditie die jij kunt waarderen?
Frank: Heb ik dat gezegd dan?
Peter: Uh nee. Nou, dan heb ik je verkeerd begrepen.
Frank: Dat dus, I rest my case. Menig traditie wordt helemaal verkeerd begrepen. Het gaat om de essentie. De uitvoering kun je manipuleren tot iets wat anno 2023 zeker de moeite waard is.
Peter: Jaja, manipuleren. Zullen we bij ons Monique de benen onder tafel steken? Volgens mij heeft die vanmorgen wat staan bakken in de keuken.
Frank: Die is het! Dat is de traditie waar ik zeker aan zou kunnen wennen, als Linda die zou oppakken.
Frank: Nou, dat vraag je haar zelf maar. Nadat je haar geholpen hebt met haar kerstlampjes.
