‘Vanuit de zijbeuk’ is de vaste column op onze weblog die afwisselend door enkele mensen uit onze parochie wordt ingevuld. Ze geven zo hun eigen kijk op gebeurtenissen in ons eigen dorp of ‘de grote wereld’. De ene keer puntig en uitdagend, dan weer met een grote knipoog.
Vóór en ná …
Er zijn gebeurtenissen, die zo ingrijpend of bepalend zijn in de geschiedenis, dat we er zelfs eeuwen later nog over spreken in termen van vóór en ná die gebeurtenis. Zo bepaalt de geboorte van Jezus Christus nog steeds de jaartelling in de moderne wereld, zelfs voor mensen die helemaal niet in die Christusfiguur geloven. Tot die ingrijpende gebeurtenissen in onze geschiedenis moeten helaas ook een veelheid aan oorlogen gerekend worden. In de laatste eeuw denk ik daarbij dan met name aan de 1e en de 2e Wereldoorlog. Hoe korter onze persoonlijke afstand tot zo’n gebeurtenis, des te groter onze betrokkenheid. Jaren later spreken mensen, die zo’n oorlog hebben meegemaakt nog altijd over vóór en ná die oorlog.
Voor de Zeeuwen was de watersnoodramp van 1953 zo ingrijpend , dat daar nu nog over gesproken wordt in termen van vóór en ná. Of neem dichter bij huis de mijnsluitingen in de jaren ’60 en ’70. Voor veel mensen in Zuid-Limburg zó bepalend, dat ze spreken over hun leven vóór en ná de mijnsluiting. En de geschiedenis van schutterij Sint Willibrordus in ons eigen dorp, zal in de toekomst ongetwijfeld vaker ingedeeld worden in vóór en ná het winnen van d’n Um.
Ook ons persoonlijk leven wordt vaak ingedeeld in de periode vóór en ná een bepalende gebeurtenis in ons leven. Vóór en ná ons trouwen; vóór en ná een ernstige ziekte; vóór en ná het overlijden van onze ouders, onze partner of misschien zelfs een kind. Of vóór of ná onze pensionering. Gebeurtenissen die ons leven voor kortere of langere tijd – of misschien zelfs voor goed – behoorlijk op de kop zetten.
Ik denk dat die indeling van ‘vóór en ná’ van alle tijden is en over de hele wereld gebruikt wordt.
Ons Mééls dialect kent dat ‘voor en na’ echter nog in een heel andere betekenis. Ik herinner me nog heel goed, dat mijn vader vroeger vaker de uitdrukking ‘Zò veur en nao’ gebruikte, in de betekenis van ‘zo af en toe’. ‘Zò veur en nao’ zullen de mensen van elders ons wel een raar volk blijven vinden, hier aan de rand van de Peel. Maakt niet uit, als wij hier maar ons Peelgeluk blijven vinden!
Mat
